Uit: Dagblad De Limburger, 13.10.2020)
door Erwin Schmidt

Een kleine geschiedenis van de grote familie Lemmen

Het moet bij de familie van de Weerter stadsgids Jan Lemmen wel in de genen zitten: verhalen vertellen. Een meer dan honderd jaar oud fotoalbum is reden om in de geschiedenis te duiken van iedereen die gewoond heeft op Laar 147.
Verhalen uit het verleden, geschiedenis dus, „raakt je existentie”, vindt de 78-jarige Jan Lemmen uit Weert. „Het gaat om ankerpunten uit het verleden.” Dat is wat de stadsgids trekt in het levend houden van wat ooit gebeurd is.
„Ik kom uit een dwarse familie, waarin veel verhalen de ronde doen”, zegt hij. Een grote familie ook. Zijn opa Willem Lemmen bouwde in 1899 een boerderij op Laar 147 en kreeg met zijn vrouw Catharina de Pollaert acht kinderen. „In 1933 zijn mijn vader en moeder er gaan wonen”, weet Jan Lemmen. Ook zij kregen acht kinderen.
Boerderij
De boerderij bestaat niet meer, maar in de familie circuleert wel al jaren een oud fotoalbum uit die tijd. „De eerste foto’s daarin zijn van rond 1912, voor de Eerste Wereldoorlog dus.” Rond 1953 was de laatste bladzijde vol.
Toen hij vorig jaar door ziekte aan huis gekluisterd was, bedacht Jan Lemmen dat het tijd werd uit te zoeken wat de verhalen zijn achter die oude foto’s. Samen met zijn broer Thieu en zus Maria, die al eerder over de familiegeschiedenis schreef, ging hij ervoor zitten.
Het boekje Laar 147 is het resultaat. „We hebben het vooral gemaakt voor onze eigen familie”, zegt hij bescheiden. „Misschien lukt het om er tien aan anderen te verkopen. Wie geïnteresseerd is moet mij maar mailen ”
Verhalen
Stilletjes hoopt hij wel op reacties van de buitenwereld, want van lang niet alle foto’s is precies duidelijk wie erop staat. „Soms gaat het om aannames. Neem dit ter harte: vraag je ouders of grootouders naar de verhalen achter oude foto’s. Want zodra zij er niet meer zijn, weet niemand het meer.”
Zo is er een foto van een Fries meisje, vermoedelijk uit de jaren ’20 van de vorige eeuw, waar geen naam van bekend is. „Dat was het protestantse vriendinnetje van mijn favoriete oom Harrie. Hij werkte op een stoomwals door heel het land.” Zo was hij verliefd geworden op de Friezin. „Maar als katholieke jongen trouwen met een protestantse, dat vond mijn opa geen goed idee.”
Dodendraad
Vrijwel de helft van alle familieverhalen zijn te herleiden naar oom Zjang Lemmen, die graag over de familie vertelde. „Al sta ik er niet voor in of het allemaal waar was”, lacht Jan. In het fotoboek zien we Zjang bij de dodendraad staan, de barrière op de grens tussen Nederland en België tijdens de Eerste Wereldoorlog.
„Zjang moest als dienstplichtige de dodendraad bewaken”, weet Jan. Zijn belangrijkste wapenfeit: een schot in de richting van een spook dat hij ontwaarde in het donker. „Dat bleken later opgewaaide kranten te zijn.”